คุณเคยรู้สึกแบบนี้บ้างไหม?

• ยุ่งมาก… เพราะทำงานอย่างเอาเป็นเอาตาย
• เหนื่อยมาก… เพราะใช้พลังทำเรื่องเดิม ๆ ซ้ำ ๆ อยู่นั่นแหละ
• เครียดมาก… เพราะที่ทำมาทั้งหมด ยังไม่เห็นผลสำเร็จสักที

ตั้งแต่ต้นปีผ่านมา ดิฉันได้มีโอกาสพูดคุยกับตัวแทนองค์กรหลายองค์กร โดยเฉพาะอย่างยิ่งองค์กรที่ขานรับนโยบายเศรษฐกิจดิจิตอล และประกาศนโยบายสู่พนักงาน ให้พร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญนี้ 

ผ่านไปสองปี

ทุกองค์กรพูดถึงแต่ดิจิตอล

ซีอีโอก็ออกมาบอกกับพนักงานทุกคนว่าถึงเวลาต้องเปลี่ยน บ้างก็ประกาศลดคน ปิดสาขา อีกทั้งมีตัวอย่างสารพัดให้เห็นว่าองค์กรที่ไปไม่รอดเป็นอย่างไร

บริษัทเร่งหาตัวช่วยจากภายนอก ไม่ว่าจะเชิญกูรู เชิญบุคคลสำคัญ ๆ ที่คร่ำหวอดในวงการดิจิตอลมาพูดเปิดโลกทัศน์ให้กับบุคลากรในองค์กร

ผู้เกี่ยวข้องทั้งหลายที่ต้องช่วงองค์กรขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ก็ทั้งยุ่ง ทั้งเหนื่อย ทั้งเครียด

แต่… ทำไมผลลัพธ์ทุกอย่าง ยังคงเหมือนเดิม!

John Kotter กูรูด้านการเปลี่ยนแปลง บอกว่าต้นเหตุที่องค์กรไม่เปลี่ยนเพราะ  

1. องค์กรเฉื่อย คนในองค์กรยังไม่เห็นถึงความจำเป็นต้องเปลี่ยน ติดกับความสบาย ติดหรู ติดอยู่กับความสำเร็จเดิม ๆ ผู้บริหารปิดบังข่าวร้ายด้วยการพูดถึงแต่เรื่องดี ๆ คนในองค์กรคิดว่าอยู่แบบเดิมดีจะตาย เปลี่ยนไปเดี๋ยวยุ่ง (Complacency)
2. องค์กรกำลังเผชิญกับความเร่งด่วนจอมปลอม หมดเวลาไปกับการทำเรื่องเดิม ซ้ำ ๆ ซาก ๆ มีแต่ประชุม ประชุม แล้วก็ประชุม สร้างความกดดันผ่านความกลัว ทำไปแบบไร้เป้าหมาย​ กิจกรรมเพียบแต่ตอบโจทย์เพียงวันต่อวัน (False Urgency)

ในทางตรงข้าม องค์กรที่ประสบความสำเร็จในการนำการเปลี่ยนแปลงเพราะ สามารถทำให้คนมีจิตสำนึกแห่งความเร่งรีบ ยอมรับจุดอ่อนของตนเอง มองเห็นโอกาส มีพลังขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมายแห่งอนาคต มุ่งเน้นไปที่ชัยชนะระยะยาว (True Urgency)

แน่นอนทุกการขับเคลื่อนองค์กรย่อมมีอุปสรรค ในภาษาของ John Kotter เรียกอุปสรรคเหล่านี้ว่า  “โน โน” (No No) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคนี้ยุคที่เส้นทางเปลี่ยนแปลงไม่สามารถบอกได้ชัดเจน ว่าความสำเร็จข้างหน้าจะเป็นอย่างไร ผู้นำรู้เพียงว่าข้างหน้ามีโอกาสอยู่มหาศาล แม้ทุกวันนี้ยังดีอยู่ แต่หากพรุ่งนี้ทำเหมือนวันนี้ โอกาสรอดอาจมีน้อย

อุปสรรคของการเปลี่ยนแปลง หรือ “โน โน” อาจไม่จำเป็นต้องเป็นคนที่ไม่เห็นด้วย คนที่ต่อต้านการเปลี่ยนแปลงเสมอไป “โน โน” อาจหมายถึง ระบบหรือกระบวนการทำงาน รวมถึงวัฒนธรรมองค์กรปัจจุบันที่เป็นอุปสรรคต่อการเปลี่ยนแปลงไปสู่อนาคต เช่นวัฒนธรรมการทำงานแบบพี่น้อง ที่ลูกน้องห้ามคิดต่างจากหัวหน้า ก็เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการเกิดนวัตกรรมทางความคิด หรือ  Innovation Culture เป็นต้น

หากอยากทำให้คนขับเคลื่อนไปข้างหน้า ก็ต้องเร่งสร้างจิตสำนึกแห่งความเร่งรีบที่แท้จริง และรีบกำจัด “โน โน”

1. ใช้เรื่องเล่าสร้างแรงบันดาลใจ มุ่งเน้นไปที่เป้าหมาย ความสำเร็จร่วมกัน สร้างอารมณ์ร่วมให้คนในองค์กรมองนโยบายดิจิตอลด้วยพลังบวก กระหายใคร่รู้ และสนุกไปกับมัน (Story Telling)
2. เตรียมความพร้อมของคนผ่านการสร้างผู้นำการเปลี่ยนแปลงในทุกระดับ เรากำลังเดินทางมาถึงจุดที่ยุค Top-Down กำลังจะสิ้นสุดลง เพราะโลกดิจิตอลนั้น ทุกคนในองค์กรล้วนมีบทบาทสำคัญต่อการนำการเปลี่ยนแปลงมาสู่องค์กร ความหลากหลายกำลังนำมาซึ่งความได้เปรียบทางการแข่งขัน (Leading Change)
3. สร้างวัฒนธรรมองค์กรที่เข้มแข็ง เสริมสร้างพฤติกรรมกล้าเสี่ยง รับฟัง Feedback จากลูกค้า คิดต่อยอด ประสานความร่วมมือทั่วทั้งองค์กร พร้อมเป็นพลังขับเคลื่อนไปข้างหน้า (Organizational Culture)